Waarom slankheid niet synoniem is met gezond zijn en gewichtstoename niet altijd een gebrek aan gezondheid is

Actrice Bruna Griphao , een deelnemer aan Big Brother Brasil (BBB 23), op TV Globo, heeft ruimte gewonnen op sociale netwerken met opmerkingen over haar fysieke uiterlijk en rookgewoonte.

Het silhouet van de kunstenaar, dat dun is, wordt in verband gebracht met een zogenaamd gezonde levensstijl , ondanks roken. Grauwe opmerkingen suggereren zelfs dat het gebruik van sigaretten zou kunnen helpen om fit te blijven.

Kan een dun lichaam gezondheidsproblemen verbergen? Kunnen sigaretten risico’s inhouden , zelfs als er af en toe gerookt wordt? Is dik zijn synoniem met een slechte gezondheid?

Om de vragen, die enigszins gevoelig liggen, te beantwoorden,  raadpleegde CNN experts uit verschillende medische vakgebieden.

Risicofactoren

De ontwikkeling van verschillende ziekten houdt verband met risicofactoren die gedragsmatig kunnen zijn, wanneer ze verband houden met de levensgewoonten van het individu, erfelijk zijn, zoals die verband houden met genetische componenten, of omgevingsfactoren, waarbij de geografische en sociale context van elke persoon betrokken is.

Een persoon die het ideale gewicht heeft voor zijn leeftijd en lengte kan een risicofactor voor het ontstaan ​​van ziekten elimineren , maar niet alle, zoals uitgelegd door endocrinoloog Tarissa Petry, van het Gespecialiseerd Centrum voor Obesitas en Diabetes in het Alemão Oswaldo Cruz-ziekenhuis, in São Paulo.

“Wat we wel weten, is dat we risicofactoren hebben voor het ontwikkelen van ziekten. Dun zijn is minder een risicofactor, laten we het zo zeggen. De persoon heeft geen overgewicht, hij heeft deze risicofactor niet”, zegt hij. “Het is een zeer complexe vraag, omdat elk individu anders is dan de ander. Dat zullen we nooit kunnen veralgemenen”, benadrukt hij.

De endocrinoloog voegt eraan toe dat een dun persoon punten kan toevoegen die verband houden met risicofactoren, afhankelijk van een reeks gedragingen.

“Als ze bijvoorbeeld een dieet heeft dat we als opruiend beschouwen, rijk aan worstjes, geïndustrialiseerd voedsel. Als ze teveel rookt of alcohol gebruikt, voegt ze risicofactoren toe voor de ontwikkeling van ziekten. We mogen niet vergeten dat we het niet alleen hebben over hart- en vaatziekten, we kunnen ook risico lopen op kanker”, benadrukt hij.

Overgewicht en obesitas

Overgewicht en obesitas worden volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) gedefinieerd als abnormale of overmatige ophoping van vet die de gezondheid kan schaden.

De body mass index (BMI) is een eenvoudige gewicht-naar-lengte-index die vaak wordt gebruikt om overgewicht en obesitas bij volwassenen te classificeren. Het wordt gedefinieerd als het gewicht van een persoon in kilogram gedeeld door het kwadraat van zijn lengte in meters (kg/m2).

Endocrinoloog Filippo Pedrinola wijst erop dat het naast de BMI nodig is om de lichaamssamenstelling te observeren om te zeggen of iemand in vorm is of niet.

“Een dun persoon kan het gewicht hebben dat als voldoende wordt beschouwd voor hun lengte, maar de ideale body mass index betekent niet dat ze gezond zijn. Het is heel belangrijk om te kijken hoe de lichaamssamenstelling is”, zegt de endocrinoloog.

Volgens de specialist moet bij de beoordeling van de fysieke conditie rekening worden gehouden met het percentage vet en spiermassa (of magere massa) van elk individu. “Iemand die mager is, maar een zeer laag percentage vetvrije massa heeft, is niet gezond. Het is noodzakelijk om te werken aan een voedingsprogramma, eventueel suppletie, naast krachttraining en regelmatige lichaamsbeweging”, zegt hij.

Voor volwassenen definieert de WHO overgewicht en obesitas als volgt:

• overgewicht is een BMI groter dan of gelijk aan 25
• obesitas is een BMI groter dan of gelijk aan 30

BMI is de meest bruikbare populatiemaat voor overgewicht en obesitas, aangezien het hetzelfde is voor beide geslachten en voor volwassenen van alle leeftijden. Het moet echter als een geschatte richtlijn worden beschouwd, omdat het volgens de WHO mogelijk niet overeenkomt met dezelfde vetgraad bij verschillende personen. Voor kinderen moet rekening worden gehouden met de leeftijd bij het definiëren van overgewicht en obesitas.

“Het is niet in 100% van de gevallen dat gewichtstoename ziekte betekent. Obesitas wordt gedefinieerd als een ziekte waarbij gewichtstoename schadelijk is voor de gezondheid van een persoon”, zegt Tarissa. “Aan de andere kant verhoogt gewichtstoename geleidelijk de sterfte van de persoon, wat de kans is om vroeg te overlijden”, waarschuwt hij.

Overgewicht en obesitas zijn volgens de WHO belangrijke risicofactoren voor een aantal chronische ziekten, waaronder hart- en vaatziekten zoals hartaandoeningen en beroertes, die wereldwijd de belangrijkste doodsoorzaken zijn.

Overgewicht kan ook leiden tot diabetes en de bijbehorende aandoeningen, waaronder blindheid , amputaties van ledematen en dialyse. Overgewicht kan leiden tot aandoeningen aan het bewegingsapparaat, waaronder artrose. Obesitas wordt ook in verband gebracht met sommige vormen van kanker, waaronder endometrium-, borst-, eierstok-, prostaat-, lever-, galblaas-, nier- en colonkanker. Het risico op deze ziekten neemt toe, zelfs wanneer een persoon slechts licht overgewicht heeft en wordt ernstiger naarmate de BMI stijgt.

“Gewichtstoename zal nauwelijks gezond zijn. Deze persoon zal nauwelijks gevolgen hebben, omdat die persoon ofwel metabole gevolgen heeft, zoals diabetes, hypertensie en een hoog cholesterolgehalte, of hij kan ook enkele veranderingen hebben die hij niet ziet in de onderzoeken, zoals een toename van de insulineresistentie.” hij maakt duidelijk.

De WHO wijst erop dat de strijd tegen overgewicht en obesitas inhoudt dat het milieu en de gemeenschap worden ondersteund om de keuzes van mensen vorm te geven, onder meer door de toegang tot gezonder voedsel en regelmatige lichaamsbeweging te vergemakkelijken.

Esthetiek x gezond leven

Als het gaat om zwaarlijvigheid en overgewicht, nemen discussies over dit onderwerp op sociale netwerken de toon aan van vooroordelen, discriminatie en verkeerde informatie. Deskundigen wijzen erop dat de simpele associatie tussen obesitas en ziekte geen eenvoudige vergelijking is en niet effectief bijdraagt ​​aan de bestrijding van het volksgezondheidsprobleem.

Hoewel zwaarlijvigheid ten onrechte wordt gezien als een gebrek aan inspanning of onzorgvuldigheid van de kant van het individu, legt de wetenschap uit dat gewichtstoename verband houdt met multifactoriële oorzaken die verder gaan dan wat er op het bord komt. Ook de sociale context waarin mensen worden geplaatst, de beschikbaarheid en prijs van natuurlijke voeding en genetische factoren dragen bij aan overgewicht.

De fundamentele oorzaak van zwaarlijvigheid en overgewicht is volgens de WHO een energie-onevenwichtigheid tussen verbruikte calorieën en verbruikte calorieën.

De WHO waarschuwt dat er wereldwijd een grotere inname is geweest van energierijk voedsel met veel vet en suikers, een toename van fysieke inactiviteit als gevolg van de steeds sedentaire aard van veel vormen van werk, veranderingen in vervoerswijzen en toegenomen verstedelijking die ook bijgedragen aan het probleem.

Bovendien zijn veranderingen in voedings- en lichaamsbewegingspatronen vaak het resultaat van ecologische en sociale veranderingen die verband houden met ontwikkeling en het gebrek aan ondersteunend beleid in sectoren zoals gezondheid, landbouw, transport, stadsplanning, milieu, verwerking van voedsel, distributie, marketing en onderwijs .

“Het grote probleem is dat de standaard van slankheid is gedefinieerd als gezond zijn. Dit is vaak niet waar. We kunnen dunne mensen hebben met een ziekte en zelfs een eetstoornis vanwege dit probleem van dun zijn, zoals bijvoorbeeld anorexia. Het is belangrijk om uit te leggen dat mensen gezondheid moeten zoeken. Een persoon met een zeer hoog gewicht, als hij 10% van zijn gewicht verliest, zal hij al veel gezondheid winnen. We moeten niet het afvallen van zoveel kilo’s stimuleren, maar het nastreven van een gezondheidsdoel”, zegt Tarissa.

sigaret en gewicht

Volgens Juliana Carmozina Herculano, een voedingsdeskundige bij Primary Health Care, die optrad als facilitator van groepen voor het National Tobacco Control Program (PNCT), kan nicotine de thermogenese en het basale metabolisme verhogen.

Een van de mogelijkheden om het in verband te brengen met gewichtsverlies is dat het een toename veroorzaakt van leptine in het bloed , een stof die wordt aangemaakt in onze vetcellen en ook wel het verzadigingshormoon wordt genoemd. Leptine geeft berichten af ​​aan de hersenen die de eetlust onder controle houden.

Eetlust wordt sterk belemmerd, niet alleen door hormonale problemen, maar ook omdat de perceptie van smaken – die op de tong voorkomt – wordt belemmerd door de gewoonte om te roken. Om deze reden is het niet ongebruikelijk dat rokers minder zin hebben om te eten, wat ook kan leiden tot gewichtsverlies.

Sigaretten verminderen het vermogen om de ware smaak van voedsel te voelen, omdat de gifstoffen een aanzienlijk verlies van gevoeligheid in de smaakpapillen veroorzaken, waardoor smaak en geur worden aangetast.

Het blijkt dat bij het stoppen met verslaving dit hele hierboven beschreven proces ook wordt gestopt en dat er een verbetering is in de algemene toestand van degenen die stoppen met roken. De terugkeer van deze functies kan vervolgens leiden tot gewichtstoename als het aannemen van gezonde gewoonten niet samen gebeurt. Dit effect overkomt echter niet iedereen en als het gebeurt, is het niet significant voor de overgrote meerderheid van voormalige rokers, meent de voedingsdeskundige.

De risico’s van roken

De gewoonte om te roken heeft een directe invloed op de individuele en collectieve gezondheid, waarbij tabaksproducten in verband worden gebracht met verschillende gezondheidsproblemen, waaronder hart- en vaatziekten en kanker. Elk jaar kost de tabaksindustrie de wereld meer dan 8 miljoen levens , volgens schattingen van de WHO.

Het ministerie van Volksgezondheid waarschuwt dat roken een praktijk is die zelfs af en toe risico’s met zich meebrengt, aangezien er geen veilig niveau is voor nicotineconsumptie. Gelegenheidsrokers kunnen regelmatige rokers worden vanwege het risico op verslaving. Daarnaast zijn er nog drie andere variabelen die verslaving kunnen verergeren: hoeveelheid, regelmaat en associaties.

De longarts Nancilene Melo legt uit dat een regelmatige roker wordt gedefinieerd als iemand die in zijn leven meer dan honderd sigaretten heeft gerookt. In die zin is een “sociale roker” iemand die tijdens zijn leven minder dan deze hoeveelheid rookt.

Als iemand elk weekend rookt, zal hij binnen een paar maanden het equivalent van een regelmatige roker hebben bereikt, juist vanwege de grotere regelmaat, het tweede gevolg van roken in het weekend. Daarom neemt de blootstelling aan tabak elk weekend toe. En hoe groter de blootstelling, hoe groter het risico op het oplopen van een aan sigaretten gerelateerde ziekte.

Om uit te leggen of er sprake is van abstinentie voor wie af en toe rookt, moet volgens de deskundige worden gekeken naar de context waarin de roker wordt geplaatst. Analyseer waardoor deze persoon deze gewoonte volhoudt, zoals bijvoorbeeld de emotionele toestand.

“Nicotine werkt in het beloningsgebied en heeft het vermogen om associaties te maken om die beloning vrij te geven. Het verlicht tijdelijk stress, angst en vaak raakt de persoon gewend aan het ontmoeten van vrienden in het weekend in een prettige situatie waar er een zeer frequent verband zal zijn tussen roken en drinken”, legt Nancilene uit.

Voor haar is het essentieel om te begrijpen in welke mate de persoon verslaafd is aan nicotine , of de context mist die leidde tot de consumptie van tabak met vrienden op een specifiek evenement.

medische opvolging

Het voeren van medische consulten helpt bij het voorkomen van de ontwikkeling van ziekten en bij de vroege diagnose van gezondheidsproblemen. De maatregel wordt aanbevolen voor mensen met elk gewicht als strategie voor de volksgezondheid. De gewoonte om alleen medische hulp in te roepen als er een symptoom is, kan nadelig zijn voor de tijdige opsporing van ziekten.

In een eerste consult worden naast de huidige gezondheidstoestand ook de familiegeschiedenis van de patiënt en de levensstijl van het individu geëvalueerd, legt de specialist van Hospital Alemão Oswaldo Cruz uit.

“Wanneer we de patiënt bijstaan, voeren we al deze anamnese uit, die bestaat uit het bekijken van de hele geschiedenis, zowel van de persoon als van de familie, en evalueren welke tests nuttig kunnen zijn bij een controle, zelfs als de persoon dat doet heb op dat moment geen klachten”, zegt Tarissa.

Volgens de specialist wordt bij de keuze van de tests die worden aangevraagd rekening gehouden met het rapport van de patiënt, de familiegeschiedenis en factoren zoals leeftijd en geslacht.

“Het volledige bloedbeeld is uiteindelijk belangrijk omdat veranderingen in rode bloedcellen, zoals bloedarmoede, wijzen op bepaalde ziekten of dat er iets mis is met het lichaam. Glycemie en cholesterol worden gevraagd of de persoon een voorgeschiedenis heeft van stofwisselingsziekte en dosering van vitamines, vooral vitamine D, omdat er een endemisch tekort is als gevolg van een gebrek aan blootstelling aan de zon”, legt hij uit.